Klinik Psikoloji

Klinik Psikoloji Nedir?

Klinik psikoloji, psikolojinin pek çok alt dalından (Adli, Sağlık, Spor, Sosyal, Trafik ve Ulaşım, Eğitim, Kültürler-Arası, Din, Endüstriyel Psikoloji…) bir tanesidir. Klinik psikoloji, bilim, teori, ve uygulamayı bir araya getirerek, her hangi bir psikolojik düzensizlik nedeniyle çevreye uyum sağlayamama gibi durumlarda kişileri anlamak, müdahale etmek, yönlendirmek ve/veya kişilerin uyumunu artırmak, kişisel gelişimine katkıda bulunmak ve duygusal, düşünsel ve davranışsal bozuklukları düzenlemek amacını güder. Klinik psikoloji, çeşitli kültürlerde ve sosyoekonomik düzeylerde, insan işlevselliğinin yaşam boyu gelişen ve değişen entellektüel, duygusal, biyolojik, psikolojik, sosyal ve davranışsal yönlerine odaklanır.

Klinik Psikologlar Ne Yapar?

Klinik psikologlar, bilimsel, profesyonel bilgi ve yetkinlikleri ile psikoloji bilimini, mesleki uygulamaları ve kişilerin refahını ilerletmek üzere eğitilirler ve yetiştirilirler. Klinik psikologlar araştırma, öğretim, süpervizyon, program geliştirme ve değerlendirme, danışmanlık, kamu düzeni, mesleki uygulamanın yanı sıra kişilerin, ailelerin, grupların ve kurumların psikolojik sağlığına katkıda bulunacak uygulamalarda görev alırlar.

Klinik psikologlar, önleyici ve koruyucu ruh sağlığı uygulamalarından erken müdahaleye,basit uyum sağlama problemlerinden,, uyumsuzluk problemleri hastane yatışı gerektiren durumlara kadar geniş bir alanda aktif rol oynayabilirler.

Klinik alanda çalışmaya hak kazanan psikologlar uzmanlık alanına göre bireyler ile bütün gelişimsel süreçlerde (bebeklikten yaşlılığa kadar) çeşitli değerlendirme ve müdahale yöntemleri kullanarak direk olarak çalışabilirler.

Klinik psikolojide değerlendirme, kişinin sıkıntısının doğasını, sebeplerini ve olası etkilerini, kişisel, sosyal işlevsizlikleri ve fiziksel, davranışsal, duygusal, sinirsel, zihinsel süreçlerle ilişkilendirlen psikolojik etkenleri belirlemek için kullanılır. Değerlendirme prosedürlerini uygularken bireysel görüşme, klinik öykü alma, davranışsal değerlendirmeler, zihinsel yetileri ölçme ve yorumlama, kalıtımsal yatkınlıklar, kişilik özellikleri ve diğer kişisel tecrübeler ve rahatsızlığa bağlı davranışlar göz önünde bulundurulur.

Klinik psikolojide müdahaleler, duygusal çelişkileri, kişilik bozukluklarını, psikopatolojiyi ve altta yatan bozukluğa ya da düzensizliğe bağlı yetkinlik kayıplarını önlemeye ve düzenlemeye yöneliktir. Müdahalede psikoterapi; psikanaliz, davranışçı terapi, bilişsel terapi, çift terapisi, aile terapisi, grup terapisi, rehabilitasyon, EMDR, kısa süreli çözüm odaklı terapi, şema terapi, transaksiyonel analiz ve sosyal öğrenme teorileri kullanılan temel yaklaşımlardan bazılarıdır. Bu uygulamaların amacı kişinin zihinsel işlevselliğini etkinleştirerek yaşam kalitesini, yaşamdan duyduğu tatmini, sosyal düzene uyumunu arttırmaktır.

Klinik Psikologlar Nerelerde Çalışır?

Klinik psikologlar, özel ofislerinde, ruh sağlığı birimlerinde, sağlık hizmetleri servislerinde, hastanelerde, okullarda, üniversitelerde, yasal sistemlerde, tıbbi sistemlerde, danışmanlık merkezlerinde, devlet dairelerinde ve askeri hizmetlerde çalışabilirler.

Klinik Psikolog Olmak İçin Nasıl Bir Eğitimden Geçilir?

Dünyanın her yerinde klinik psikologlar 4 ya da 5 yıllık psikoloji lisans eğitiminden sonra 2 yıllık klinik psikoloji yüksek lisans (master) eğitimi alırlar. Avrupa’nın pek çok ülkesinde psikoloji lisansı üzerine klinik psikoloji yüksek lisansı yapmak klinik psikolog unvanı için yeterli olmakla beraber Amerika, Kanada, Avustralya ve İngiltere’de doktora yapma zorunluluğu getirilmiştir. Psikoloji mezunları ancak yükseklisans sırasında uygulamalı bir şekilde psikopatoloji, kişilik teorileri ve terapitik yaklaşımları kavramaya başlarlar.

Ülkemizde psikologlarla ve klinik psikolojiyle ilgili bir yasalaşma süreci söz konusudur. Bu çelişkili ortamda mesleği kötüye kullanan alanda ya da alan dışı maalesef pek çok kişi bulunmaktadır. Bu nedenle başvurduğunuz yer kurumsal bir yer olsun olmasın seçtiğiniz ya da size önerilen psikologun lisans derecesinin psikoloji olmasına, Yüksek Öğretim kurulu tarafından onaylanmış klinik psikoloji yüksek lisansı ya da doktorası yapmış olmasına, Türk Psikologlar Derneği üyesi olmasına, ve bunun yanı sıra terapi alanında tecrübe ve ulusal ya da uluslararası yetkinlik kazanmış olmasına özen gösterin. Gerekirse sorun, araştırın. Danışan olarak psikologunuzu seçmek, değiştirmek, gizlilik talep etmek ve yetkinliğini sorgulamak sizin en temel hakkınızdır. Unutmayın, insan ruhu insan bedeninden daha hassastır ve verilen hasarlar gözle görülemez.

Klinik Psikolog ve Psikiyatrist Arasındaki Fark Nedir?

Psikiyatrisler klinik psikologlardan farklı olarak 6 sene tıp eğitimi alırlar ve üzerine 4 yıl psikiyatri uzmanlığı yaparlar. Yani bedenin psikolojik süreçleri üzerine uzmanlaşmış tıp doktorlarıdır. Klinik psikologların ilaç yazma ya da önerme yetkisi yoktur. Bu yetki psikiyatristlere aittir. Fakat psikiyatristlerin de psikoterapi uygulayabilmek için uzmanlıklarına ek olarak ulusal ya da uluslararası geçerliliğe sahip psikoterapi eğitimlerinden geçmiş olmaları gerekir. Gideceğiniz psikiyatristin de tıpkı klinik psikolog gibi Türk Psikiyatri Derneği’ne üye olduğuna, yeterli tecrübe ve donanıma sahip olduğuna ve mesleğini maddi, manevi kötüye kullanmadığına emin olun.

Zor durumdayken, sıkıntılı ve çaresizken elbetteki karşımızdakine inanmak ve güvenmek isteriz. Özellikle doktorları veya psikologları herşeyi bilen birer kurtarıcı olarak gören bir toplumda yaşarken yeterlilik ve mesleki ahlak bilincini çevremizde oluşturmak çok büyük önem taşımaktadır. Ruh sağlığı yasasının ve yasal bir denetlemenin henüz uygulanamadığı ülkemizde popüler, unvan sahibi ya da medyatik olmak mesleki ahlakın ya da yeterliliğin bir göstergesi olamaz.